8 najlepszych alternatyw dla kawy

Data ostatniej aktualizacji; 18.11.2021

Gdy czujesz senność lub doświadczasz spadku energii, zwykle na myśl przychodzi kawa. Jest to najpopularniejszy i najchętniej spożywany napój, który ma na celu postawić na nogi i zapewnić sporą dawkę energii. Jak się okazuje, istnieje wiele alternatyw dla kawy, które mają podobne, a nawet lepsze działanie. Niektóre z nich mogą być nawet mniej szkodliwe dla żołądka, a ich nadmierne spożycie nie będzie zapewniać efektów ubocznych. Jakie są zatem zamienniki tego napoju, który spożywa zdecydowana większość społeczeństwa?

Spis treści:

1. Kawa i jej właściwości
2. Pić czy nie pić
3. Najlepsze zamienniki kawy
4. Podsumowanie

Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.

Kawa i jej właściwości

Kawa to napój sporządzony z palonych, a następnie zmielonych ziaren kawowca. Zawarta w niej kofeina jest odpowiedzialna za zwiększenie aktywności i koncentracji oraz pobudzenie. Regularne picie kawy sprzyja lepszemu funkcjonowaniu wątroby oraz systemu odpornościowego, co zmniejsza ryzyko zachorowań na wiele chorób. 

Jest ona również w stanie obniżyć poziom histaminy, która jest odpowiedzialna za reakcje alergiczne. Kofeina blokuje receptory adenozyny, które są charakterystyczne dla uczucia zmęczenia. Wypicie filiżanki kawy o poranku jest w stanie skutecznie pobudzić Cię do działania (zwłaszcza po nieprzespanej nocy). Jest to jednak efekt chwilowy. Po jego czasie możesz odczuwać znużenie, obniżenie koncentracji jak również brak energii. 

We wszystkim trzeba mieć jednak umiar. Przedawkowanie kofeiny może prowadzić do zwiększenia niepokoju, obniżenia ciśnienia krwi, a także do drżenia rąk czy nóg. Zbyt duża dawka kofeiny, prowadzi również do bezsenności i rozkojarzenia. Warto również pamiętać, że kawa wypłukuje magnez (jest on niezbędny do samodzielnej produkcji energii) z organizmu, co może być szczególnie niebezpieczne, jeśli stosowana jest dieta uboga w ten minerał. Jego niedobór prowadzi do między innymi bólu głowy, skurczów mięśni, a także problemów z sercem. Warto pamiętać o magnezie i dostarczać go organizmowi, spożywając przykładowo nasiona, kakao, pestki czy rośliny strączkowe. 

Sprawdź: Nasze kursy online.

Pić czy nie pić?

Kawa pochodzi z Afryki, a do Europy została sprowadzona z Etiopii koło XVI wieku. Szybko stała się nieodłączną częścią dnia ludzi z różnych kultur a dziś jest jedną z najpopularniejszych używek na świecie. Jej korzyści w postaci dobrego samopoczucia i wzrostu energii, której towarzyszy znaczna poprawa nastroju, są uzależniające i tak naprawdę na dłuższą metę obniżają poziom energii. Kawa może być używana jako pojedyncze remedium, w dniach gdy dotkliwie odczuwasz niskie ciśnienie, aby poczuć większą energię i gotowość do działania. Jeśli odczuwasz potrzebę, najlepiej jest pić ją koło godziny 10 rano, i nie łączyć z posiłkiem. Niestety, wypijanie kawy codziennie, często więcej niż raz dziennie, może doprowadzić cię do wielu niekorzystnych objawów, wpędzając w diabelskie koło, z którego nie potrafisz wyjść. Odejście od kawy złagodzi poczucie zmęczenia kory nadnerczy, gruczołu produkującego kortyzol, poprawi jakość twojego snu oraz zrównoważy twój apetyt. 

Najlepsze zamienniki kawy

Nie wszyscy lubią smak kawy, a niektórzy decydują się jej nie pić. Na szczęście, istnieje wiele zamienników, które działają w podobny sposób, ale nie są tak silnie uzależniające. Poza pobudzeniem organizmu charakteryzują się również tym, że dobrze wpływają na zdrowie. Są to między innymi:

• Zielona herbata – to jedna z najpopularniejszych alternatyw dla wszystkich rodzajów kawy. Jeśli napar ma działać jak filiżanka espresso, konieczne jest parzenie liści herbaty pod przykryciem przez około 2-3 minuty. Zapewni ona wtedy pobudzenie oraz zwiększenie koncentracji. Warto tutaj wspomnieć, że jeśli wydłużymy czas parzenia, to herbata zadziała uspokajająco i relaksująco.
• Yerba mate – pochodzi z Ameryki Południowej. Przygotowywana jest z suszonych pędów, liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego. Jeden kubek Yerby zawiera w sobie mniej więcej 85 mg kofeiny, co przewyższa ilość kofeiny w filiżance espresso (które uchodzi za najmocniejszy rodzaj kawy). Yerba mate poprawia koncentrację oraz działa pobudzająco, jednak nie natychmiastowo, a stopniowo. 
• Matcha – coraz częściej spotykana, jako dodatek na przykład w napojach z aloesem. Jest to zielony proszek, który pozyskuje się podczas mielenia młodych liści zielonej herbaty. Wpływa korzystnie na zdrowie, bo zawiera w sobie mnóstwo witamin, przeciwutleniaczy oraz minerałów. Jest świetnym zamiennikiem filiżanki kawy – działa pobudzająco (zawiera kofeinę), ale jest też bogaty w substancje o działaniu relaksującym. Wypicie Matchy na pewno poprawi koncentrację, pobudzi, ale sprawi też, że nie stracisz szybko energii, jak to zwykle dzieje się z czasem po wypiciu kawy.
• Kakao – może wydawać się, że jest to forma deseru. Nic bardziej mylnego! Kakao zawiera w sobie substancję podobną do kofeiny, która odpowiada za pobudzenie. Nie działa ona tak intensywnie, ale potrafi zmniejszyć uczucie zmęczenia i poprawić koncentrację. Teobromina, bo o niej tutaj mowa, nie powoduje wzrostu ciśnienia. 
• Guarana – jest to pnąca roślina, której najcenniejszą częścią są nasiona – zawierają guaraninę – odpowiednik kofeiny. Znosi ona oznaki zmęczenia, usprawnia myślenie i koncentrację, a także pobudza organizm. Jest trudniej wchłaniana od kofeiny, ale za to jej działanie jest o niebo dłuższe i niepowodujące dużej ilości skutków ubocznych. Nie wszystkim przypadnie ona do gustu, ze względu na swój specyficzny smak. Można ją spożywać w postaci naparu ze sproszkowanych ziaren.
• Kombucha – jest to napój, który z dnia na dzień staje się coraz bardziej rozpowszechniany. Jest to po prostu grzyb herbaty. Dodaje się go do ciepłej, posłodzonej herbaty, aby uzyskać ciekawe walory smakowe. Szklanka kombuchy zawiera mniej kofeiny, niż filiżanka kawy, a ponadto dostarcza przydatnych bakterii probiotycznych.
• Ocet jabłkowy – ma korzystny wpływ na poziom insuliny oraz cukru we krwi. Produkuje się go ze sfermentowanych jabłek. Warto pić go z dużą ilością wody, gdyż zawarty w nim kwas octowy, może źle wpływać na zęby.
• Smoothie – bardzo łatwy w przygotowaniu napój, który można przyrządzić z dowolnej mieszanki owoców i warzyw. Powstały koktajl jest w stanie dostarczyć wielu witamin, węglowodanów, błonnika i białka. Obecny w owocach cukier dodatkowo doda energetycznego kopa i chęci do działania.

Może Cię zainteresować: Przepis na jesienne smoothies

Podsumowanie

Nietrudno więc zauważyć, że istnieje wiele zamienników porannej kawy. Warto zmienić swoje nawyki i zastanowić się, czym można ją zastąpić. Wiele jej alternatyw zapewnia dużo większe korzyści i nie posiada skutków ubocznych. Przykładowe smoothie zapewni Ci dodatkową dawkę witamin, które często nie są obecne w Twoim jadłospisie. Pamiętajmy także, że istnieje wiele alternatywnych sposobów, żeby się pobudzić – możemy dodać sobie energii również aktywnością fizyczną, ćwiczeniami oddechowymi czy zimną wodą.

Źródła:

1. The World Atlas Of Coffee by James Hoffman
2. https://zywienie.abczdrowie.pl/
3. Easy-to-Make Gourmet Hot Drink Recipes by Daniel Humphreys