Data ostatniej aktualizacji: 09.08.2024
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to jedno z najczęstszych zaburzeń neuropsychologicznych u dzieci. Zwane również zaburzeniem hiperkinetycznym. Objawia się trudnościami w koncentracji, impulsywnością i nadmierną aktywnością, wpływając negatywnie na funkcjonowanie w społeczeństwie. Ważne jest dokładne obserwowanie dziecka, aby zidentyfikować pełen zakres objawów, ponieważ rozpoznanie i leczenie ADHD jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania w szkole oraz późniejszym życiu dorosłym.
Spis treści:
- Objawy – po czym poznać, że dziecko ma ADHD?
- Jak rozpoznać ADHD?
- Jak postępować z dzieckiem, które ma ADHD?
- Jak ekoterapia może pomóc dziecku z ADHD?
- Podsumowanie
Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.
Objawy – po czym poznać, że dziecko ma ADHD?
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to zaburzenie, które najczęściej zaczyna się w dzieciństwie, z objawami pojawiającymi się zazwyczaj przed ukończeniem 7. roku życia. Przez wiele lat uważano, że winnymi ADHD są rodzice i błędy przez nich popełniane. Badania neuroobrazowe ujawniają różnice w budowie mózgu dzieci z ADHD w porównaniu do dzieci zdrowych. Badanie przeprowadzone przez Castellanos i współpracowników (2002) wykazało istotne różnice w budowie mózgu dzieci i młodzieży z ADHD w porównaniu do zdrowych osób. U osób z ADHD zaobserwowano mniejszą całkowitą objętość mózgu oraz zmniejszone przepływy krwi i zużycie glukozy w kluczowych obszarach mózgu, takich jak płaty czołowe i jądro podstawy. Te różnice są stałe i wskazują na neurobiologiczne podstawy ADHD.
Może Cię zainteresować: 💚 Kursy dla miłośników natury, terapeutów i edukatorów 💚
Należy zaznaczyć, że objawy ADHD mogą się różnić w zależności od wieku i indywidualnych cech dziecka. W młodszych latach mogą być bardziej widoczne w środowisku szkolnym, gdzie wymagana jest większa koncentracja i samodyscyplina. Z wiekiem objawy mogą się zmieniać – podczas gdy nadmierna aktywność może maleć a problemy z koncentracją i impulsywnością mogą się utrzymywać lub nasilać.
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) objawia się w trzech głównych grupach symptomów.
Trudności z koncentracją
Dzieci z ADHD często mają problemy z utrzymaniem uwagi na zadaniach lub zabawie. Typowe objawy w tej grupie to:
- Brak uwagi na szczegóły: Dziecko często popełnia błędy wynikające z niedbałości w szkole lub innych czynnościach.
- Trudności w utrzymaniu uwagi: Dziecko ma problemy z utrzymaniem koncentracji na zadaniach szkolnych, grach lub rozmowach.
- Nieprzestrzeganie instrukcji: Dziecko często wydaje się nie słuchać, nawet gdy jest bezpośrednio adresowane.
- Problemy z organizacją: Dziecko ma trudności z organizowaniem zadań i aktywności, co prowadzi do zaniedbywania obowiązków i zapominania o codziennych czynnościach.
- Unikanie zadań wymagających wysiłku umysłowego: Dziecko unika lub niechętnie podejmuje się zadań, które wymagają długotrwałego wysiłku umysłowego, takich jak prace domowe.
Nadmierna aktywność
Dzieci z ADHD często wykazują poziom aktywności, który jest nieadekwatny do sytuacji. Symptomami nadmiernej aktywności są:
- Niemożność usiedzenia w miejscu: Dziecko często wierci się, kręci lub nie potrafi spokojnie usiedzieć na swoim miejscu.
- Wstawanie z miejsca w klasie: Dziecko często wstaje, gdy oczekuje się, że pozostanie na miejscu, na przykład w klasie.
- Bieganie lub wspinanie się w nieodpowiednich sytuacjach: Dziecko często biega lub wspina się w sytuacjach, które tego nie wymagają.
- Problemy z cichym spędzaniem czasu: Dziecko ma trudności z cichym uczestniczeniem w spokojnych zajęciach rekreacyjnych.
- Ciągłe bycie „w ruchu”: Dziecko sprawia wrażenie, jakby było napędzane przez „motor”, ciągle w ruchu, bez chwili wytchnienia.
Impulsywność
Impulsywność odnosi się do trudności z kontrolowaniem swoich reakcji i zachowań. Charakterystyczne objawy to:
- Wtrącanie się do rozmów: Dziecko często przerywa innym lub wtrąca się do rozmów.
- Trudność z czekaniem na swoją kolej: Dziecko ma problemy z cierpliwym czekaniem na swoją kolej w grupowych aktywnościach.
- Nieprzemyślane działania: Dziecko podejmuje działania bez zastanowienia się nad konsekwencjami, co prowadzi do ryzykownych zachowań.
Jak rozpoznać ADHD?
Rozpoznanie ADHD wymaga, aby symptomy z tych trzech grup były obecne przez co najmniej sześć miesięcy, występowały przed 12. rokiem życia i miały negatywny wpływ na funkcjonowanie dziecka w różnych środowiskach, takich jak dom, szkoła i grupa rówieśników. Diagnoza powinna być postawiona przez specjalistę na podstawie kompleksowej oceny dziecka.
Jak postępować z dzieckiem, które ma ADHD?
Postępowanie z dzieckiem z ADHD wymaga cierpliwości, konsekwencji i odpowiednich strategii wychowawczych. Kluczowe jest stworzenie strukturalnego i przewidywalnego środowiska, które pomoże dziecku zrozumieć i spełniać oczekiwania. Ważne jest ustalanie jasnych i prostych zasad oraz konsekwentne ich egzekwowanie. Warto stosować pozytywne wzmocnienia, nagradzając dobre zachowania, co motywuje dziecko do dalszych starań.
Dzieci z ADHD potrzebują także regularnych przerw na aktywność fizyczną, aby spożytkować nadmiar energii. Współpraca z nauczycielami i specjalistami, takimi jak psychologowie czy terapeuci, dostarcza cennych wskazówek i wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Kluczowe jest także budowanie pozytywnych relacji i komunikacji, aby dziecko czuło się zrozumiane i wspierane w swoich wysiłkach.
Jak ekoterapia może pomóc dziecku z ADHD?
Ekoterapia, czyli terapia poprzez kontakt z naturą, jest idealnym sposobem na aktywność fizyczną, której dzieci z ADHD bardzo potrzebują. Samo przebywanie na świeżym powietrzu w otoczeniu zieleni sprzyja redukcji stresu i uspokaja umysł, co jest szczególnie ważne dla dzieci z trudnościami w koncentracji i nadmierną aktywnością. Regularne spacery, zabawy w parku, czy praca w ogrodzie pomagają w wyciszeniu i skupieniu uwagi.
Sprawdź: Jak zachęcić dzieci do kontaktu z naturą?
Ponadto dzieci spędzające czas w naturalnym środowisku wykazują mniejsze nasilenie objawów ADHD, takich jak impulsywność i nadmierna ruchliwość. Kontakt z naturą stymuluje również rozwój zmysłów i kreatywności, co pozytywnie wpływa na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka. Wprowadzenie elementów ekoterapii do codziennego harmonogramu może być skutecznym uzupełnieniem tradycyjnych metod leczenia ADHD.
Podsumowanie
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to zaburzenie neuropsychologiczne, które wyraża się trudnościami w koncentracji, impulsywnością i nadmierną aktywnością, negatywnie wpływając na funkcjonowanie społeczne dzieci. Rozpoznanie i leczenie tego schorzenia jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju oraz długoterminowego sukcesu dziecka. Identyfikacja objawów ADHD wymaga uważnej obserwacji i diagnozy przez specjalistę. Postępowanie z dzieckiem z ADHD powinno opierać się na klarownych zasadach oraz wsparciu w postaci terapii i edukacji, które pomagają w zarządzaniu objawami i wspierają rozwój dziecka.Warto wzbogacić tradycyjne metody leczenia o terapie wykorzystujące kontakt z naturą. Jednym z przykładów jest ekoterapia, która stanowi wartościowe uzupełnienie terapii, umożliwiając dziecku czas na aktywność fizyczną oraz relaks w przyjaznym i uspokajającym środowisku naturalnym.
