Data ostatniej aktualizacji: 08.07.2024
Reishi, znana również jako lakownica lśniąca, jest jednym z najbardziej cenionych grzybów w medycynie chińskiej i japońskiej. W języku chińskim nosi nazwę „lingzhi”, co dosłownie oznacza „boski grzyb”. Niektóre posągi chińskiej bogini miłosierdzia i płodności Guānyīn przedstawiają kobietę, która trzyma w dłoniach grzyb Reishi . Starożytne legendy głosiły, że po spożyciu lakownicy natychmiast uzyskiwano nieśmiertelność. Ze względu na rzadkość występowania w naturze, przez wiele lat Reishi była zarezerwowana wyłącznie dla cesarzy i ważnych urzędników.
Spis treści:
- Reishi – historia stosowania w medycynie tradycyjnej
- Substancje aktywne
- Zastosowanie przeciwnowotworowe
- Bezpieczeństwo stosowania
Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.
Reishi – historia stosowania w medycynie tradycyjnej
Pierwszy zapis o grzybie przypominającym Ling zhi pojawia się w chińskim piśmiennictwie w III wieku p.n.e., ale istnieją dowody wskazujące na to, że grzyb ten był stosowany leczniczo w kulturach koreańskiej oraz indyjskiej już ponad 4000 lat temu. W tradycyjnej medycynie chińskiej Reishi używana była jako lek rozgrzewający, odżywczy, wzmacniający oraz usuwający toksyny. W ludowej praktyce ordynowana była ludziom cierpiącym na ucisk w klatce piersiowej, aby leczyć choroby serca i układu oddechowego. Wierzono, że poprawia zdolności kognitywne, takie jak pamięć i koncentrację oraz utrzymuje ciało fizyczne w doskonałej kondycji. Stosowana była również w celu podniesienia wigoru i potencji seksualnej. Owiana legendą nieśmiertelność mogła być osiągnięta wyłącznie przez spożywanie grzybów znalezionych na stanowiskach dzikich, natomiast hodowlane gwarantowały jedynie długowieczność. Współcześnie Reishi jest już spopularyzowane w innych częściach świata, natomiast największymi producentami pozostają w dalszym ciągu kraje azjatyckie. W Polsce lakownica lśniąca występuje w naturalnym środowisku, ale podlega ochronie ścisłej.
Może Cię zainteresować: Chińskie zioła lecznicze: odkryj starożytne rośliny lecznicze!
Substancje aktywne
Reishi zawiera różnorodne substancje biologicznie czynne, takie jak polisacharydy, triterpeny, związki sterydowe, peptydy i aminokwasy, które wykazują działanie fizjologiczne i farmakologiczne. Na szczególną uwagę zasługują należące do grupy triterpenów liczne kwasy ganodermowe (ponad 150), które zostały wyizolowane z owocników jak i z grzybni. To właśnie te kwasy nadają ekstraktom z Reishi niezwykle gorzki smak. W organizmie wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i adaptogenne. Triterpenoidy wpływają również ochronnie na wątrobę oraz obniżają poziom cholesterolu i ciśnienia krwi. Im też przypisuje się działanie zmniejszające objawy alergii i astmy poprzez hamowanie uwalniania histaminy. Kolejną dużą grupą substancji leczniczych są liczne polisacharydy, a konkretnie występujących wyłącznie w grzybach D-glukanów o wiązaniu beta 1,3-1,6, które mają zdolność immunostymulujące i immunomodulujące. Polisacharydy wzmacniają struktury komórkowe i wspierają eliminację toksyn z organizmu. Poprzez wiązanie się z naturalnie występującym w grzybach germanem, zwiększają ilość tlenu we krwi.
Sprawdź także: Grzyby lecznicze – właściwości
Zastosowanie przeciwnowotworowe
Lakownica lśniąca jest od kilkudziesięciu lat obiektem badań ze względu na swoje właściwości przeciwnowotworowe w stosowaniu profilaktycznym, ale także leczniczym ze względu na działanie cytotoksyczne wobec komórek rakowych. Wnioski z badań przedklinicznych wskazują, że ekstrakty z Reishi zatrzymują wzrost komórek różnych form raka, m.in. białaczki K562 i mięsaka 180. W modelach zwierzęcych zauważono regresje nowotworów, która przypisywana jest mechanizmowi zaburzania dopływu krwi do tkanek nowotworowych, jak również indukowanie martwicy nowotworu i apoptozy, czyli programowanej śmierci komórki. Ekstrakty z lakownicy lśniącej znalazły szczególne zastosowanie w hormonozależnych nowotworach prostaty i piersi, czyli tych których przyczynę powstawania upatruje się w braku równowagi hormonalnej, szczególnie w okresie meno i andropauzy.
Bezpieczeństwo stosowania
Wielowiekowa tradycja stosowania oraz badania na zwierzętach i ludziach potwierdzają brak działania toksycznego wynikającego ze stosowania tego grzyba. W badaniu bezpieczeństwa toksykologicznego Reishi nie odnotowano poważnych działań ubocznych u ludzi; wręcz przeciwnie – zaobserwowano zwiększoną aktywność przeciwutleniającą oraz obniżenie poziomu lipidów we krwi. Chociaż nie zaobserwowano negatywnego działania samego grzyba, nie oznacza to, że korzystanie z uzyskiwanych z niego ekstraktów jest całkowicie bezpieczne. Aby uniknąć ryzyka związanego z możliwą obecnością szkodliwych substancji, takich jak mykotoksyny, fungicydy, pestycydy czy metale ciężkie, niezbędne jest zapewnienie sobie dostępu do preparatów wysokiej jakości. W tym celu ekstrakty z grzybów powinny być poddawane badaniom laboratoryjnym przez wytwórcę lub należy upewnić się, na tyle na ile jest to możliwe, że nasz dostawca jest godny zaufania. Analizy chemiczne surowców i produktów pochodzących z krajów azjatyckich często ujawniają przekroczenia dopuszczalnych poziomów substancji toksycznych lub fałszerstwa produktów. Duże znaczenie ma nie tylko używanie właściwego surowca, lecz także sposób jego przechowywania oraz przede wszystkim obróbka materiału. Nawet przy użyciu surowca wysokiej jakości, spożywanie nieprzetworzonego grzyba Reishi może nie zagwarantować wystarczającej biodostępności prozdrowotnych grzybowych związków chemicznych, Jedynie zastosowanie odpowiednich procesów ekstrakcji sproszkowanych grzybów pozwala substancjom aktywnym na przedostanie się do krwiobiegu.
Wybrane dla Ciebie: Wpływ grzybów funkcjonalnych na zdrowie psychiczne
Referencje:
- Wasser, Solomon P., 2005. Reishi or Ling Zhi (Ganoderma lucidum). Encyclopedia of Dietary Supplements.
- Kwieciński, Adam. 2004. Rieshi – nadzieja współczesnej medycyny (str. 18). Wydawnictwo Kwieciński, Jaworze.
- Chengshuai Yang, Weichao Lia, Chen Lia, Zhihua Zho, Youli Xiao , Xing Yan, 2018. Metabolism of ganoderic acids by a Ganoderma lucidum cytochrome P450 and the 3-keto sterol reductase ERG27 from yeast.
- Toshihiro Akihisa, Yuji Nakamura, Masaaki Tagata, Harukuni Tokuda, Ken Yasukawa, Emiko Uchiyama, Takashi Suzuki, Yumiko Kimura, 2007. Anti-inflammatory and anti-tumor-promoting effects of triterpene acids and sterols from the fungus Ganoderma lucidum. 5. Daniel Sliva, Miroslav Sedlak, Veronika Slivova, Tatiana Valachovicova, Frank P Lloyd Jr, Nancy W Y Ho, 2003. Biologic activity of spores and dried powder from Ganoderma lucidum for the inhibition of highly invasive human breast and prostate cancer cells. 6. Jie Liu, Kuniyoshi Shimizu, Fumiko Konishi, Shoichiro Kumamoto, Ryuichiro Kondo, 2007. The anti-androgen effect of ganoderol B isolated from the fruiting body of Ganoderma lucidum.