Data ostatniej aktualizacji: 19.10.2021
Ludzie różnią się pod kątem poglądów czy postaw wobec rzeczywistości. Często dzieli się ich na trzy grupy: pesymistów, realistów i optymistów. Filozofowie, naukowcy, a także psychologowie od lat dyskutują na temat tych postaw, a także ich wad i zalet. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że optymizm jest pożądaną postawą. Po dłuższym zastanowieniu się można jednak stwierdzić, że nie zawsze dobrze jest zakładać różowe okulary, ponieważ zakłamują one rzeczywistość. Czy warto więc być optymistą?
Spis treści
Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.
Optymizm i jego zalety
Czy warto być optymistą? Tak. Przemawiają za tym fakty. Badania psychologiczne Martina Seligmana pokazują, że ludzie z optymistycznym nastawieniem są bardziej produktywni i zmotywowani do pracy. Doświadczają oni mniej stresu, a jednocześnie wysoko oceniają jakość swojego życia. Retrospektywne badania koszykarzy Hall Of Fame z lat 1900-1950 pokazały, że zawodnicy-optymiści żyli dłużej. Okazuje się, że bycie optymistą sprzyja także samopoczuciu fizycznemu. Ukazujące się regularnie prace badawcze udowadniają, że u optymistów ryzyko zachorowania na nowotwory i choroby serca jest o 50% mniejsze. Są także badania mówiące, że pesymiści są bardziej narażeni na choroby zakaźne, częściej cechują się również gorszym stanem zdrowia. Jak widać, wiele za optymizmem przemawia. Jak jednak go zdefiniować? Przede wszystkim warto podkreślić, że optymizm to nie to samo co pozytywne myślenie, a dojrzała postawa wobec samego siebie i świata.
Wybrane dla Ciebie: Nasze kursy online
Optymizm i jego wady
Optymistą można być na wiele sposobów. Niestety, nie każdy z nich można uznać za dojrzały i funkcjonalny, zwłaszcza jeśli zawiera on w sobie zbyt wiele nierealistycznych przekonań. Czasem ma on formę myślenia życzeniowego, czy wręcz magicznego. Człowiek pozostaje bierny, zamiast brać sprawy w swoje ręce. Optymizm bywa też formą mechanizmu obronnego, który uniemożliwia skonfrontowanie się z lękiem, bólem czy porażką. Hurraoptymizm z kolei sprawia, że człowiek przestaje myśleć krytycznie, nie dostrzega swoich błędów, nie słucha porad innych. Wciąż można natknąć się na reklamy mówców motywacyjnych, którzy próbują wzbudzić w człowieku potrzebę nieustannego entuzjazmu i zapewniają go o sile pozytywnego myślenia. Utożsamienia optymizmu z ciągłą energią do działania i dobrym humorem to jednak błąd. Taka postawa nie przyniesie zbyt wielu korzyści.
Dojrzały optymizm
W życiu niezwykle ważne jest dążenie do równowagi. Popadanie w skrajność nigdy na dłuższą metę nie jest dobre. Tak samo jest z optymizmem. Należy go pielęgnować, ale w umiarkowany sposób. Bardzo ważne jest, aby pozostać krytycznym i realistycznie patrzeć na samego siebie oraz rzeczywistość. Dojrzały optymista wierzy w swoje umiejętności i zdolności, zna jednak swoje ograniczenia. Stawia on sobie realne cele i potrafi trafnie ocenić swoje możliwości i szanse. Umie zachować dystans do wielu sytuacji i problemów, uczy się na swoich doświadczeniach. Nie popada on w euforię, ale też nie daje się beznadziei. Pielęgnuje on w sobie wiarę w dobre jutro, ale nie ucieka przed trudnymi emocjami czy bolesnymi wnioskami. Ceni sobie poczucie humoru i celebruje codzienne chwile szczęścia. Na optymizm warto bardziej patrzeć jak na postawę, niż zbiór poszczególnych emocji i uczuć. To styl życia, a mówiąc ściślej, styl myślenia i działania w trudnych sytuacjach. Życiowy optymizm łączy się z wysoką odpornością psychiczną, co pozwala na łatwiejsze radzenie sobie z problemami czy działanie pod presją.
„Wiele dni, wiele lat, czas nas uczy pogody…” śpiewa Grażyna Łobaszewska w jednej ze swoich najsłynniejszych piosenek. Choć niektórzy ludzie zdają się mieć z natury optymistyczne nastawienie i łatwość w radzeniu sobie z trudnościami, optymizm należy postrzegać jako postawę, która na ogół dojrzewa w człowieku wraz z upływem lat. Zdobyte doświadczenie, zbudowanie wiary w samego siebie, umiejętność krytycznego podejścia do rzeczywistości oraz zdolność zachowywania nadziei to elementy, które składają się na dojrzały optymizm.
Więcej ciekawych informacji: Emocje jako stan ciała
Źródła:
Scott E., What Is Optymism?, [w:] Verywell Mind [online]. Dostępny w Internecie: https://verywellmind.com/the-benefits-of-optimism-3144811 (26.08.2021).
