Naturally Balanced > Ekoterapia w gabinecie > Dietetycy > Czym są flawonoidy i jakie jest ich działanie?

Czym są flawonoidy i jakie jest ich działanie?

Opublikowano: 21/10/2021
Katarzyna Kieszkowska

Tworzę programy edukacyjne i certyfikujące. Nieustannie pogłębiam swoją wiedzę z zakresu medycyny żywienia, ekoterapii i naturalnego podejścia do zdrowia. Od 30 lat jestem dydaktykiem (Uniwersytet Warszawski, Lang LTC), edukuję i zarządzam procesami edukacyjnymi

Data ostatniej aktualizacji: 21.10.2021

Ostatnimi czasy flawonoidy cieszą się dość dużym zainteresowaniem. Nic dziwnego – ich aktywność biologiczna daje możliwość zastosowania ich w terapii niektórych chorób. Posiadają one ponadto prozdrowotne działania – wychwytują wolne rodniki, regulują one metabolizm hormonu steroidowego, a także obniżają poziom namnażania się komórek nowotworowych. Świadomość obecności flawonoidów w owocach i warzywach to kolejny krok do przekonania większej liczby ludności, że są one zbawienne dla zdrowia człowieka i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Czym zatem są flawonoidy? Gdzie występują i jakie niosą za sobą działanie? Zapraszamy do lektury naszego artykułu!

Spis treści:

  1. Czym są flawonoidy?
  2. Flawonoidy – gdzie występują?
  3. Flawonoidy – działanie
  4. Podsumowanie

Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.

Czym są flawonoidy?

Flawonoidy to występujące w naturze związki, które wytwarzają rośliny. Można je nazwać roślinnym odpowiednikiem ludzkiego układu odpornościowego. Nie bez powodu. Dzięki nim flora potrafi walczyć z intruzami – bakteriami, grzybami, insektami. Poza właściwościami ochronnymi flawonoidy są odpowiedzialne za barwę od jasnych i ciepłych, po ciemne i zimne. To dlatego pomarańcza jest pomarańczowa, a groszek zielony. Flawonoidy wpływają na smak i zapach. Większość z nich ma jednak nieprzyjemny, gorzki smak. Związki te znajdują się w każdej części rośliny, ale najwięcej jest ich jednak pod skórką (tak, jak w przypadku owoców). Ich ilość, zależy także od tego, jak bardzo dojrzały jest owoc. Im owoc jest bardziej wygrzany na słońcu, tym zawiera więcej flawonoidów. Te naturalne związki roślinne dzieli się na: flawiny, izoflawony, flawanole, antocyjany.

Flawonoidy – gdzie występują?

Tak jak wcześniej zostało wspomniane – flawonoidy znajdziesz w roślinach, owocach i niektórych ziołach. Warto tutaj nadmienić, że referencyjna dzienna dawka flawonoidów wynosi 1g-2g. Substancje te jednak nie gromadzą się w organizmie, dlatego trzeba zadbać o to, aby codziennie dostarczać ich pewnie ilości. Dzienna dawka tych związków może się oczywiście zwiększyć, w przypadku kiedy: 

  • pijesz dużo wody,
  • palisz papierosy,
  • nadużywasz alkoholu,
  • masz słabą odporność,
  • niewłaściwie się odżywiasz.

Ich niedobór może prowadzić do zwiększonej skłonności pękania naczyń włosowatych oraz rozszerzonymi naczyniami włosowatymi na twarzy i nogach (sińce pod oczami, wylewy podskórne).

Bogatym źródłem flawonoidów w diecie są:

  1. owoce o barwie granatowej i czerwonej – borówka, czarna porzeczka, jagoda, winogrono czerwone, czarny bez, truskawka,
  2. nasiona roślin strączkowych – groch, fasola,
  3. kawa i herbata – a szczególnie herbata czarna i zielona,
  4. czerwone wino i sok z winogron,
  5. orzechy, kasza gryczana, przyprawy oraz zioła na przykład rozmaryn,
  6. owoce cytrusowe – cytryna, pomarańcza, grejpfrut,
  7. inne owoce takie jak dzika róża, brzoskwinia, jabłko

Warto więc pamiętać, aby spożywać odpowiednią ilość owoców i warzyw. Poza flawonoidami zawierają one również inne witaminy, antyoksydanty i przeciwutleniacze, które na pewno przydadzą się do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Regularne spożywanie świeżych warzyw i owoców zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne.

Sprawdź: Nasze kursy online.

Flawonoidy – działanie

Szacuje się, że co najmniej połowa flawonoidów przechodzi z przewodu pokarmowego do krwi w postaci niezmienionej, a pozostałe są głównie metabolizowane w wątrobie i jelitach. Flawonoidy jako antyoksydanty mogą działać w sposób bezpośredni:

  • wychwytywaniu i swego rodzaju usuwaniu wolnych rodników 

Oraz pośredni:

  • ograniczeniu powstawania wolnych rodników,
  • hamowaniu enzymów odpowiedzialnych za powstawanie wolnych rodników,
  • ochraniają inne antyoksydanty.

Poza tym flawonoidy:

  • działają ochronnie na układ krążenia – utrzymują prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi, wpływają korzystnie na kondycję ścian naczyń krwionośnych, wpływają na prawidłowy stan i pracę serca, obniżają poziom cholesterolu,
  • zmniejszają ilość erytrocytów (czerwonych krwinek),
  • chronią witaminę C w organizmie – zwiększają jej wchłanianie z przewodu pokarmowego, pomagają w przyswajaniu przez organizm i hamują aktywność oksydazy askorbinowej,
  • usuwają toksyczne pierwiastki z organizmu – mają zdolność do tworzenia kompleksów z metalami ciężkimi, które przyspieszają i ułatwiają usuwanie toksyn,
  • pomagają w oczyszczaniu dróg moczowych,
  • spowalniają procesy starzenia,
  • mają pozytywny wpływ na wzrok człowieka – odpowiedzialne są za to antocyjany, które między innymi poprawiają ostrość widzenia po zmroku, a także przyspieszają proces regeneracji barwnika wzrokowego,
  • wykazują działanie estrogenne – zmniejszają objawy uderzeń gorąca, poprawiają stan skóry, pomagają w zmiennych nastrojach,
  • podtrzymują działanie adrenaliny.

Podsumowanie

Flawonoidy to związki, których mimo wszystko trudno uniknąć. Ich obecność w owocach i warzywach sprawia, że jesteśmy na nie skazani. Nie ma jednak powodów do obaw. Są one w stanie zapewnić wiele prozdrowotnych działań dla naszego organizmu. Warto jednak pamiętać o umiarze – ich nadmierne dawki mogą prawdopodobnie zmniejszyć biodostępność niektórych pierwiastków, kwasu foliowego i witamin, a także blokować lub zmniejszyć działanie antybiotyków.

Więcej ciekawych informacji: Co niszczy naszą odporność

Katarzyna Kieszkowska

Tworzę programy edukacyjne i certyfikujące. Nieustannie pogłębiam swoją wiedzę z zakresu medycyny żywienia, ekoterapii i naturalnego podejścia do zdrowia. Od 30 lat jestem dydaktykiem (Uniwersytet Warszawski, Lang LTC), edukuję i zarządzam procesami edukacyjnymi