Zdrowie z natury, czyli jak zrobić macerat konopny?

Macerat to płynny wyciąg olejowy ziół, idealny dodatek zarówno w kuchni jak i kosmetyce. W zależności od użytych ziół maceraty mają działanie łagodzące, regenerujące, nawilżające,  antybakteryjne, a nawet smakowe i zapachowe. Dzisiaj opowiem, jak można przygotować macerat konopny oraz jakie są inne sposoby na wydobycie cennych związków występujących w tej roślinie.

Macerat konopny jest bardzo cennym źródłem substancji aktywnych – kannabinoidów, związków eterycznych, dzięki czemu nie tylko posiada wartości odżywcze, ale również wysoki potencjał terapeutyczny. Przygotowując samodzielnie olejowy macerat konopny możemy z łatwością wykorzystać go jako dodatek w kuchni, dodając do dressingu konopną nutę do potrawy. Obecność kannabinoidów sprawia, że nadaje się on także do pielęgnacji skóry. Możemy go stosować w przepisach na domowe kremy, balsamy, przeciwbólowe i przeciwzapalne maści. Olej z jojoba będzie świetną bazą do łagodzącego i odżywczego olejku do masażu.

Spis treści:

1. Konopie jako cenna roślina lecznicza
2. Jakie są sposoby ekstrakcji ziół i konopi?
3. Co jest potrzebne do wykonania maceratu konopnego?
4. Do czego można używać macerat konopny?

Ten artykuł przeczytasz w 5 minut.

Konopie jako cenna roślina lecznicza

Ziołolecznictwo i jego historia jest równie długa jak historia ludzkości. Tradycja stosowania ziół, surowców zielarskich sięga już od czasów starożytnych. Można odszukać informacje, że już w starożytnej Babilonii i Asyrii stosowano leczniczo rumianek, piołun, lukrecję, nagietek lekarski czy babkę. W przypadku konopi jest podobnie; były wykorzystywane już od wieków i pierwsze doniesienia sięgają czasów neolitycznych. Możemy się dowiedzieć, że były stosowane w celach leczniczych, mistycznych jak również w celach rekreacyjnych. W starożytnych Chinach stosowano je do łagodzenia takich schorzeń jak bóle reumatyczne, zaparcia, malaria, a także były pomocne w walce z chorobami żeńskiego układu rozrodczego. Obecnie rozwój nauki oraz badań pozwala na coraz dokładniejsze poznanie mechanizmów działania konopi i kannabinoidów na organizm człowieka.

Wielką zaletą konopi jest to, że jest bardzo uniwersalna i w całej roślinie można znaleźć cenne substancje aktywne. Należy jednak pamiętać, że substancje lecznicze w roślinie nie występują równomiernie. Największą ilość cennych kannabinoidów znajdziemy w kwiatostanach konopi.

Jeśli samodzielnie chcemy przygotować macerat konopny, należy wziąć pod uwagę pochodzenie surowca: czy pochodzi z uprawy certyfikowanej, jakie ma stężenie kannabinoidów, jak była przechowywana.

Może Cię zainteresować: Nasze kursy online

Jakie są sposoby ekstrakcji ziół i konopi?

Ekstrakcja, czyli metody pozyskiwania cennych związków występujących w roślinach może być przeprowadzana na wiele sposobów. Każda ma zarówno plusy i minusy. W przypadku konopi, najbardziej cennym surowcem zielarskim są jej kwiatostany, obfitujące w kannabinoidy w największym stężeniu. Stąd też najłatwiej przeprowadzić ekstrakcje z tych części.

Jak możemy przeprowadzić ekstrakcje ziela konopi?

• Napar – jest najprostszą metodą pozyskiwania aktywnych substancji z roślin. Polega ona na zalaniu wrzątkiem surowca roślinnego i odczekaniu chwili. Konopie są roślinami tłuszczolubnymi, tak więc, by wydobyć znacznie więcej związków musimy dodać odrobinę tłuszczu.
• Odwar– w przypadku wywaru surowiec zielarski, czyli np. kwiatostany konopi zalewamy wodą i doprowadzamy do wrzenia (podobnie jak w przypadku naparu warto dodać odrobinę tłuszczu).
• Wywar – głównie stosuje się do stwardniałych części roślin takich jak korzenie czy kora. W przypadku konopi możemy tę metodę zastosować do przygotowania wywaru z korzeni, które mają również terapeutyczny potencjał
• Sok – przygotowanie soku z surowca nie wymaga żadnych dodatkowych rozpuszczalników, jest pozyskiwany przez wyciskanie liści, kwiatów, gotowy do natychmiastowego spożycia. Sok z konopi jest bogaty w chlorofil i kwasowe formy kannabinoidów.  
• Nalewka – jest to płynny alkoholowy wyciąg z roślin. Alkohol bardzo dobrze wydobywa substancje z wnętrza roślin, dzięki czemu tinktury są  najbardziej trwała formą leku roślinnego. Jest to jedna z lepszych metod pozyskania kannabinoidów z konopi.
• Macerat – ogromną zaletą maceracji jest prostota prowadzenia ekstrakcji i otrzymanie klarownego ekstraktu. Jest to wyciąg z ziół i można go wykonywać na zimno (w temperaturze pokojowej) jak również w podwyższonej temperaturze. Może być olejowy, glicerynowy, alkoholowy.

Co jest potrzebne do przygotowania maceratu konopnego?

Do wykonania maceratu potrzebujemy ziele konopi i olej bazowy. Do tego macerat olejowy możemy przygotować na kilka sposób, w zależności do czego będziemy go używać należy dobrać odpowiedni ekstrahent, czyli nasz rozpuszczalnik. Może to być zatem olej z nasion konopi, oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej kokosowy, olej jojoba, MCT.

Metoda na zimno

Jest to proces prosty choć czasochłonny, więc należy się uzbroić w cierpliwość

1. Potrzebujemy 1 część surowca na 1 część rozpuszczalnika.
2. W słoiczku umieszczamy rozkruszony susz, który możemy skropić delikatnie alkoholem 40% i zostawić na 10-15 minut, dzięki czemu więcej związków aktywnych przejdzie do maceratu.
3. Ziele zalewamy olejem, tak żeby zakrywał cały surowiec i odstawiamy na czas 2-3 tygodni.
4. W międzyczasie potrząsamy słoiczkiem. Po tym czasie filtrujemy macerat i zlewamy najlepiej do ciemnej butelki.

Metoda na ciepło

Ten sposób jest dużo szybszy.

1. Gotowy macerat możemy mieć już gotowy w czasie około 3 godzin. Pokruszony surowiec umieszczamy w słoiczku, również można skropić go alkoholem i pozostawić na chwilę do aktywacji.
2. Po tym czasie zalewamy wybranym olejem. Możemy użyć również oleju kokosowego lub masła, który pod wpływem temperatury stanie się płynny.
3. Zamknięty słoiczek wstawiamy do garnka z wodą, tak aby woda zakrywana 2/3 słoiczka i gotujemy na małym ogniu przez około 3 godziny. Po tym czasie odsączamy i przekładamy do finalnego naczynia.

Do czego można używać macerat konopny?

W zależności od użytego oleju taki macerat konopny może posłużyć jako baza do przygotowania ochronnego i nawilżającego balsamu lub maści do zadań specjalnych czy o działaniu przeciwbólowym. Kannabinoidy wykazują mocne działanie regeneracyjne, przeciwzapalne, antyoksydacyjne i odżywcze dla naszej skóry. Dlatego są szczególnie polecane osobom, które zmagają się z problemami skórnymi np. trądzikiem, łuszczycą, AZS, suchą i popękaną skórą. Dzięki dużej obecności antyoksydantów i neutralizowaniu wolnych rodników kosmetyk z dodatkiem maceratu konopnego może być idealnym rozwiązaniem dla użytkowników chcących spowalniać procesy starzenia się skóry. Macerat konopny może być zatem doskonałym składnikiem kremów, balsamów, maści, pomadek ochronnych, odżywek do włosów czy mydeł własnej roboty. 

Z kolei w kuchni pełen kannabinoidów macerat to smaczny i zdrowy dodatek do potraw. Zarówno przygotowany metodą na zimno czy ciepło macerat konopny może stanowić doskonały zamiennik oliwy z oliwek, dodatek do dressingu czy marynaty, który dodatkowo wzmocni walory  terapeutyczne dania. Taka aromatyzowany konopiami wyciąg olejowy nada niepowtarzalny smak i wyjątkowość sałatce, zupie, a nawet może stanowić świetny dodatek do porannego koktajlu czy kawy. Sprawdzi się również jako dodatek do pieczenia, nadając potrawom charakterystyczny konopny posmak i aromat.

Więcej ciekawych informacji: Kuchnia konopna

Źródła:

Szmerk P., Konopne ABC – gdzie teoria łączy się z praktyką, Grudziądz 2020