Naturally Balanced > Umysł i ciało > Psychologia > Odporność psychiczna – czym jest i jak ją zbudować?

Odporność psychiczna – czym jest i jak ją zbudować?

Opublikowano: 04/11/2021
Justyna Janusz

Jestem absolwentką psychologii stosowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Odbyłam staż w 5. Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Polikliniką w Krakowie na Oddziale Psychiatrii oraz w staż w Szkole Psychoterapeutów Instytutu Gestalt. Ukończone kursy: Interwencja Kryzysowa w Zachowaniach Suicydalnych, Racjonalna Terapia Zachowania I, Akademia Coachingu. Pracowałam w Punkcie Interwencji Kryzysowej w Wieliczce. W ramach współpracy z rosyjską organizacją Perspektivy zajmowałam się osobami niepełnosprawnymi w Sankt Petersburgu. Obecnie udzielam konsultacji online i prowadzę bloga psychologwsieci.pl.

Data ostatniej aktualizacji: 04.11.2021

W ostatnich latach coraz częściej mówi się o odporności psychicznej. Temat ten pojawia się w różnym kontekście. Mówi się na przykład o konieczności wzmacniania odporności psychicznej u młodzieży czy profilaktyce zaburzeń psychicznych. Dbałość o psychikę powinna być jednak priorytetem każdego człowieka. Jakie są więc sposoby na zbudowanie mentalnej odporności?

Spis treści:

  1. Czym jest odporność psychiczna
  2. Jak być odpornym psychicznie?
  3. Podsumowanie

Ten artykuł przeczytasz w 3 minuty.

Czym jest odporność psychiczna?

Wielu ludzi rozumie w sposób intuicyjny czym jest odporność psychiczna. Definicja tego terminu jest szeroka, ale idea jest jedna. Chodzi o zdolność do radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami. Odporność psychiczna oznacza, że człowiek potrafi sobie dobrze radzić w kryzysowych i nieprzyjemnych momentach bądź szybko daje sobie z nimi radę. To umiejętność zachowania równowagi, a także stabilność emocjonalna. Jej źródło tkwi zarówno w czynnikach genetycznych, jak i środowiskowych. Osoba odporna psychiczna jest cierpliwa, wierzy we swoje możliwości, cechuje się wewnętrzną dyscypliną i otwartością. Umie ona czerpać z różnych zasobów. Nie przejmuje się błahostkami i potrafi zachować się asertywnie nawet pod presją. Odporność psychiczna to nic innego jak po prostu silna psychika.

Wybrane dla Ciebie: Nasze kursy online

Jak być odpornym psychicznie?

Odporność psychiczna to umiejętność, nad którą warto pracować całe życie. Jednym przychodzi to łatwiej, innym nieco trudniej. Dążenie do stworzenia silnej psychika to jednak bardzo dobra inwestycja, której koszty nie powinny odstraszać. Zwłaszcza że postęp dokonuje się często małymi krokami i systematycznymi działaniami. Oto kilka porad, jak wzmocnić swoją odporność psychiczną.

  • Osoba silna psychicznie dba o swoje samopoczucie. Kiedy czuje, że dopadają ją zmęczenie negatywne emocje, stawia na odpoczynek i szuka wsparcia. Stara się one zachować balans między różnymi sferami życia. Dlatego tak ważne jest, aby postawić na relaks i regenerację.
  • Odporność psychiczna silnie powiązana jest z asertywnością. Należy dbać o swój komfort, stawiać granice, nauczyć się odmawiać i wyrażać swoje zdanie.
  • Odporność psychiczna nie bierze się z próżni. Siłę i energię do działania czerpać można ze wsparcia innych ludzi. Dobrze więc zadbać o jakość swoich relacji z najbliższymi. 
  • Wielu ludzi dopadają negatywne myśli i katastroficzne wizje. Osoba odporna psychiczna ma jednak nad nimi kontrolę. Przede wszystkim warto postawić na racjonalny osąd rzeczywistości, dzięki któremu różne lęki i obawy tracą na swojej sile.
  • Osoba odporna psychiczna ma w sobie wiele zrozumienia dla siebie samej i innych. Dobrze jest popracować nad akceptacją samego siebie, swoich wad i zalet, mocnych stron i słabości. Warto także pamiętać, że świat ma wiele odcieni i niekoniecznie jest urządzony po naszej myśli.
  • Odporność psychiczna to otwartość na inne i gotowość do zmiany. Podejmowanie wyzwań i próbowanie swoich sił. Osoba silnie psychicznie traktuje to jako eksperyment, kolejne doświadczenie życiowe. W razie niepowodzenia nie uważa, że należy przestać próbować.
  • Osoba odporna psychicznie stara się nie karmić negatywnymi informacjami i przekazami. Szuka ona równowagi również na tym polu. Stara się myśleć krytycznie, uwzględniając różne punkty widzenia. Dzięki temu wie, że są różne perspektywy, również te, które dodają energii i dają powody do optymizmu.
  • Odporność psychiczna to także umiejętność radzenia sobie ze stresem i trudnościami w sposób konstruktywny. Osoba silnie psychicznie jest aktywna, szuka rozwiązań, a jeśli nie może ich znaleźć – zastanawia się, gdzie otrzymać wsparcie. Stara się ona znaleźć wyjście z sytuacji, zamiast skupiać się tylko na swoim trudnym położeniu.

Więcej ciekawych artykułów: Psychologia

Podsumowanie

Odporność psychiczna to ważny i szeroki temat. Jest wynikiem wielu czynników jak osobowość, doświadczenia życiowe, stan zdrowia, czy nawet kontekst kulturowy. Niezależenie od swoich zasobów i trudności, większość ludzi może pracować nad wzmocnieniem swojej psychiki. Wymaga to jednak wzięcia odpowiedzialności za swoje życie. Osoba odporna psychiczna wie, że nie ma na wszystko wpływu. Mimo to ma wysokie poczucie własnej sprawczości.

Źródła:

Ribeiro M., How to Become Mentally Strong: 14 Strategies for Building Resilience, [w:] Positive Psychology [online]. Dostępny w Internecie: https://www.positivepsychology.com/mentally-strong/ (11.08.2021). 

Justyna Janusz

Jestem absolwentką psychologii stosowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Odbyłam staż w 5. Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Polikliniką w Krakowie na Oddziale Psychiatrii oraz w staż w Szkole Psychoterapeutów Instytutu Gestalt. Ukończone kursy: Interwencja Kryzysowa w Zachowaniach Suicydalnych, Racjonalna Terapia Zachowania I, Akademia Coachingu. Pracowałam w Punkcie Interwencji Kryzysowej w Wieliczce. W ramach współpracy z rosyjską organizacją Perspektivy zajmowałam się osobami niepełnosprawnymi w Sankt Petersburgu. Obecnie udzielam konsultacji online i prowadzę bloga psychologwsieci.pl.