Data ostatniej aktualizacji: 20.09.2021
Starzenie się powoduje zarówno zmiany fizyczne, jak i również psychiczne. Nie wynaleziono jeszcze eliksiru młodości, ale wiadomo, że niektóre czynniki mają wpływ na opóźnienie procesu starzenia organizmu. Według badań naukowych 70% to wybory człowieka wpływają szybkość procesu starzenia się, zaś geny tylko w 30%. Warto więc zmienić swój styl życia i dokonywać mądrych wyborów.
Spis treści:
Starzenie się organizmu
Starzenie się społeczeństwa jest odczuwanie ma wielu płaszczyznach: medycznym,, psychologicznym i socjologicznym. Jest to naturalny proces, który występuje w każdej wysoko rozwiniętej gospodarce.
Starzenie się – definicja
Najczęściej starość określa się jako okres życia ustroju następującego po wieku dojrzałym, który charakteryzuje się obniżeniem funkcji życiowych i szeregiem zmian morfologicznych w poszczególnych układach i narządach[1].
Starość jest postrzegana jako największy wróg człowieka, a nawet życia. Postęp cywilizacji spowodował, że długość trwania życia ludzkiego znacznie wzrosła. Duże znaczenie ma tu rozwój nauk medycznych, ale także społecznych, antropologicznych czy filozoficznych. Osiągnięcia medycyny wpłynęły na wydłużenie życia człowieka. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jako umowną granicę starości przyjęto 65. rok życia. Ramy czasowe starzenia przedstawiają się następująco:
- wiek przedstarczy, wiek średni – 45-59 r.ż.
- wczesna starość tzw. „młodzi-starzy”, wiek podeszły – 60-74 r. ż.
- wiek starczy tzw. „starzy-starzy”, późna starość – 75 – 89 r.ż.
- długowieczność tzw. długowieczni, wiek sędziwy – 90 lat więcej.
Starość oznacza zmiany nie tylko w wyglądzie zewnętrznym czy zachowaniu, ale także w postrzeganiu samego siebie.
Zdrowe starzenie się organizmu
Wraz z wiekiem wzrasta zachorowalność na różne choroby, np. miażdżycę, cukrzycę, jak również inne choroby cywilizacyjne. Niejednokrotnie pada pytanie, jak powstrzymać starzenie się nie tylko skóry, ale też całego organizmu. Człowiek może opóźnić proces starzenia dokonując mądrych i świadomych wyborów. Do czynników mających wpływ na zdrowie należą:
- styl życia – codzienna aktywność fizyczna, relaks, zaangażowanie w życie społeczne i kulturowe, sen – jego jakość i ilość;
- dieta – odpowiedni sposób odżywiania, jadłospis bogaty w produkty o działaniu antyoksydacyjnym,
- odpowiednie podejście do życia – zadbanie o dobre samopoczucie, pozostanie młodym „duchem”, czerpanie z życia dobrodziejstw, umiejętność cieszenia się życiem, zdrowie psychiczne.
Proces starzenia się zachodzi u każdego w odmienny sposób i w różnym tempie. Zależny jest zależny od wyżej wymienionych czynników.
Zapobieganie starzeniu – dieta
Za starzenie się organizmu odpowiadają wewnętrzne procesy komórkowe. Sposób odżywiania ma duże znaczenie w zapobieganiu szkodliwemu działaniu wolnych rodników. Dieta powinna być bogata w witaminy m.in. A, C i E, D, a także nienasycone kwasy tłuszczowe.
Ponadto należy wybierać produkty zawierające:
- kwas foliowy,
- karotenoidy,
- resweratrol,
- flawonoidy,
- polifenole,
a także składniki mineralne takie jak:
- cynk,
- wapń,
- magnez,
- żelazo.
Witaminy C i E należą do najsilniejszych antyoksydantów, które zyskały miano „witamin młodości”. Opóźniają one proces starzenia, chroniąc jednocześnie tkanki przed uszkodzeniami.
Najlepszym źródłem przeciwutleniaczy są warzywa i owoce, zwłaszcza te o ciemnym zabarwieniu:
- aronia,
- czarny bez,
- jeżyny,
- śliwki,
- papryka,
- rośliny strączkowe i orzechy.
Może Cię zainteresować: Nasze kursy online
Jadłospis powinien być dobrze zbilansowany, by chronić organizm przed negatywnymi skutkami starzenia. Warto sięgać po pełnowartościowe posiłki, które dostarczą niezbędnych składników odżywczych. Z diety należy wykluczyć cukier, przetworzone produkty, żywność typu fast-food bogatą w tłuszcze “trans”.
Odpowiedni sposób odżywiania może spowolnić proces starzenia, ale warto także pamiętać o aktywności fizycznej i zdrowiu psychicznym.
Powtarzając za Marią Skłodowską-Curie: „Im bardziej się człowiek starzeje, tym mocniej czuje, że umiejętność cieszenia się chwilą bieżącą jest cennym darem podobnym do stanu łaski. Zróbmy zatem, co w naszej mocy, by był i naszym udziałem”.
Może Cię zainteresować: Jelita a odporność
Źródła:
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2014.
- Szarota Z. Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia. Wyd. Naukowe UP, Kraków 2010.
- Czynniki warunkujące proces starzenia Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (ncez.pl)
[1] . S. Karczmarek, Rozważania o życiu ludzkim, Warszawa 1997, s. 56.
