Naturalnie w Równowadze > Modele ekoterapii > Terapia w naturze > „Terapia oparta na naturze” – recenzja przełomowej książki kanadyjskich badaczy

„Terapia oparta na naturze” – recenzja przełomowej książki kanadyjskich badaczy

Opublikowano: 22/11/2022
Autor: Nevin Harper
Nevin Harper

Mam ponad dwadzieścia pięć lat doświadczenia w edukacji jako przewodnik, doradca kliniczny, administrator, badacz i autor. Jestem profesorem w Szkole Opieki nad Dziećmi i Młodzieżą na Uniwersytecie Wiktorii i doradcą badawczym dla organizacji zajmujących się edukacją i terapią na świeżym powietrzu na całym świecie. Jestem współautorem Nature-based Therapy (2019) i Co-editor of Outdoor Therapies (2020)- dwóch ostatnich tekstów definiujących konfluencję między relacją ze środowiskiem i zdrowiem psychicznym i ogólnym dobrostanem. Moje badania dotyczą roli naturalnych środowisk i doświadczeń przygodowych w ludzkim zdrowiu i rozwoju.

 

Data ostatniej aktualizacji: 22.11.2022

Zgłębiając aktualną literaturę naukową bez problemu odnajdziemy dowody na to, że bliskie obcowanie z naturą przynosi ludziom korzyści, zarówno w zakresie fizycznych, jak i psychicznych aspektów naszego zdrowia. Kanadyjscy badacze poszli o krok dalej – przedstawili w swojej książce zbiór praktycznych wskazówek i porad dla terapeutów i pedagogów, którzy pragną włączyć interakcję z naturą do swojej praktyki terapeutycznej lub po prostu – są jej ciekawi.

Spis treści:

  1. Terapia oparta na naturze – praktyczny przewodnik dla terapeutów
  2. Główne założenia „naturalnej terapii”
  3. Kto powinien przeczytać przewodnik?
  4. Nowe technologie, natura i dobrostan psychiczny
  5. Podsumowanie – co wyniosą z tej książki terapeuci?

Ten artykuł przeczytasz w 4 minuty.

Terapia oparta na naturze – praktyczny przewodnik dla terapeutów

“Terapia oparta na naturze – praktyczny przewodnik po pracy na świeżym powietrzu z dziećmi, młodzieżą i rodzinami”. Tak mógłby brzmieć polski tytuł wydanej w 2019 roku książki: “Nature-Based Therapy: A Practitioner’s Guide to Working Outdoors with Children, Youth, and Families”. Odpowiedzialnych jest za nią troje specjalistów – Dr N.J. Harper, K. Rose oraz D. Segal. Jest to bardzo przystępnie napisany, pełen anegdot i opowieści, przewodnik dla wszystkich osób pracujących w placówkach edukacyjnych i terapeutycznych.Książka wykracza poza ściśle akademickie ramy, stając się praktycznym przewodnikiem w zakresie terapii na świeżym powietrzu.

Licząca nieco ponad 300 stron książka wprowadza czytelnika w świat natury, a dokładniej – jej wpływu na realizację celów terapeutycznych. Prezentowane są rozmaite zastosowania metod opartych na kontakcie z przyrodą w stosunku do dzieci, młodzieży i rodzin, gdzie natura przedstawiana jest jako skuteczny współterapeuta. Autorzy poruszają również kwestie etyczne związane z promowanym przez siebie rodzajem terapii. Dzieło wieńczą praktyczne wskazówki dla terapeutów, którzy chcieliby włączyć do swoich metod pracy z pacjentem element bliskiego kontaktu z przyrodą.

Główne założenia „naturalnej terapii”

Kluczowym punktem odniesienia dla terapii opartej na naturze jest proces stopniowego oddalania się człowieka od jego naturalnych korzeni. Autorzy przedstawiają teoretyczne podstawy oraz praktyczne pomysły na terapeutyczne zajęcia z dziećmi, młodzieżą oraz całymi rodzinami, których wspólnym mianownikiem jest obcowanie z żywą naturą.

Kluczowym celem książki jest przedstawienie ogromnych możliwości, jakie daje dzika przyroda i zachęcenie do tego, by specjaliści przenieśli swoją praktykę z biurowych murów do naturalnych przestrzeni. Takich, w których przyroda odgrywać będzie rolę pełnoprawnego partnera – facylitatora do stworzenia trwałej zmiany.

Zdaniem autorów, terapia oparta na naturze może być realizowana na różne sposoby, natomiast z całą pewnością można wskazać na kilka jej fundamentalnych elementów, takich jak m.in. relacja terapeuty z naturą, zaangażowanie całego ciała, zabawa i ryzyko czy więź i przynależność.

Szczególnie ciekawym zagadnieniem jest wspomniane ryzyko, a dokładniej – podejmowanie ryzykownych zabaw w hiper-opiekuńczym społeczeństwie. Zdaniem autorów, tzw. “ryzykowne zabawy” sprzyjają m.in. poprawie zdolności motorycznych, większej samoocenie, rozwojowi odporności, poprawie samopoczucia czy samoregulacji.

Obejrzyj wywiad z Nevinem Harperem PhD, doradcą klinicznym i naukowcem oraz autorem książki „Nature based therapy”.

Kto powinien przeczytać przewodnik?

Praca przeznaczona jest przede wszystkim dla terapeutów, pracowników społecznych, pedagogów, osób pracujących z młodzieżą, pracowników placówek edukacyjnych i terapeutycznych oraz rodziców. Innymi słowy – dla wszystkich praktyków terapii oraz pracy z innymi. Wreszcie, po książkę może sięgnąć każdy, kto pragnie poznać potęgę świata przyrody i jej dobroczynnego oddziaływania.

Co warte zaznaczenia, autorzy nie narzucają swojego podejścia do praktyki terapeutycznej, a raczej – dzielą się swoim podejściem. Wskazują na liczne korzyści, ale i na potencjalne ograniczenia naturalnej terapii.

Nowe technologie, natura i dobrostan psychiczny

Szczególną uwagę autorów zwraca postępujący rozwój nowych technologii. Dla wielu osób, młodszych jak i starszych, stanowi to źródło stresu oraz problemów związanych ze zdrowiem psychicznym. Autorzy wskazują na przyrodę jako potężne antidotum na negatywne skutki tak szybko zmieniającej się rzeczywistości. Kluczem jest to, by odłączyć się od technologii, a na jej miejsce, połączyć się ponownie z naturą, rozumianą jako źródło, korzenie lub bardziej obrazowo – nasz prawdziwy dom.

Jak stwierdził w swojej recenzji J. Rodenburg, “w dzisiejszych czasach potrzebujemy natury bardziej niż kiedykolwiek wcześniej”. Opisy użytecznych metod oraz przykłady świadczące o ich skuteczności, przynoszą nadzieję na to, że nawet w toksycznych warunkach możliwe jest zachowanie dobrego samopoczucia i pozytywnego podejścia do życia.

Podsumowanie – co wyniosą z tej książki terapeuci?

Przewodnik oferuje terapeutom gotowe, oparte na empirycznych badaniach ramy, dzięki którym będą oni mogli samodzielnie wprowadzać techniki i narzędzia pracy na świeżym powietrzu. W książce odnaleźć można szereg praktycznych wskazówek, bazujących na bogatym doświadczeniu zawodowym autorów. Nie zabrakło również krytycznej analizy poszczególnych teorii naukowych i dowodów wywodzących się z wielu dziedzin nauki.

Jak zaznaczają autorzy, książka ta nie może zastępować profesjonalnej wiedzy wynikającej ze szkoleń, studiów czy praktyki zawodowej. Wynika to wprost ze szczególnej odpowiedzialności zawodowej osób zajmujących się terapią. Każdy, kto czerpie inspiracje z niniejszej pracy, ma obowiązek zapewnić swoim podopiecznym bezpieczne, wspierające warunki dla terapii.

Podsumowując, nie ma wątpliwości co do tego, że spędzanie czasu na łonie natury niesie za sobą biologiczne, psychologiczne i społeczne korzyści. Celem autorów było zainspirowanie terapeutów do tego, by wdrożyli element obcowania z przyrodą do swojego warsztatu pracy. Sądząc po licznych pozytywnych recenzjach i komentarzach, cel ten udało się osiągnąć.

Kilka słów o autorach pracy

Dr. Nevin J. Harper to profesor w School of Child and Youth Care na University of Victoria w Kanadzie, zarejestrowany doradca kliniczny oraz założyciel dwóch organizacji – Canadian Adventure Therapy Symposium oraz Child & Nature Alliance of Canada. Badania profesora Harpera dotyczą głównie relacji człowieka ze środowiskiem naturalnym.

Kathryn Rose ukończyła studia magisterskie z psychologii poradnictwa transpersonalnego ze specjalizacją w terapii dzikiej przyrody na Uniwersytecie Naropa w Kolorado. Jest zarejestrowana w BC Association of Clinical Counselors. Od ponad 10 lat praktykuje i promuje działania wykorzystujące uzdrawiającą moc przyrody.

David Segal ukończył studia magisterskie z opieki nad dziećmi i młodzieżą na Uniwersytecie Wiktorii. Jest zarejestrowany w BC Association of Clinical Counselors. Od ponad 15 lat zajmuje się poradnictwem terapeutycznym opartym na naturze. Swój wkład w rozwój dziedziny ekoterapii David wnosi pracując jako doradca kliniczny.

Nevin Harper

Mam ponad dwadzieścia pięć lat doświadczenia w edukacji jako przewodnik, doradca kliniczny, administrator, badacz i autor. Jestem profesorem w Szkole Opieki nad Dziećmi i Młodzieżą na Uniwersytecie Wiktorii i doradcą badawczym dla organizacji zajmujących się edukacją i terapią na świeżym powietrzu na całym świecie. Jestem współautorem Nature-based Therapy (2019) i Co-editor of Outdoor Therapies (2020)- dwóch ostatnich tekstów definiujących konfluencję między relacją ze środowiskiem i zdrowiem psychicznym i ogólnym dobrostanem. Moje badania dotyczą roli naturalnych środowisk i doświadczeń przygodowych w ludzkim zdrowiu i rozwoju.